آفت دهان و درمان آن با لیزر
آفت‌ها نوعی از زخم‌ها هستند که اکثرا به دلیل آسیب دیدن بافت داخل دهان به صورت زخم‌های سطحی و دارای سوزش ایجاد می‌شوند. به دلیل شایع بودن این مشکل، راهکار‌های پیشگیرانه و درمانی بسیار موثری نیز مانند درمان با لیزر برای آن وجود دارد که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.
چرا دهانمان آفت می‌زند؟
به وجود آمدن آفت دهان در بسیاری از موارد به زمینه ارثی و ژنتیکی برگشته و به دلیل خود ایمنی بدن به‌وجود می‌آیند. اکثر افرادی که به صورت سالانه دچار آفت شده، در سال 2 الی 3 مرتبه و در هر مرتبه حدود 1 الی 3 زخم در دهانشان ایجاد می‌شود. آفت می‌تواند بر روی غشاء درونی لب‌ها، مخاط گونه‌ها، زبان، پایین لثه‌ها و سقف دهان ایجاد شود.
این زخم‌ها علاوه بر ژنتیک، می‌توانند به دلیل استرس، خوردن غذا‌های بسیار اسیدی و یا استفاده از بریس‌های دندان، ارتودنسی و دندان‌های مصنوعی ایجاد شوند. کمبود مواد مغذی و بیماری دستگاه معده‌ای – روده‌ای از دیگر دلایل آفت دهان به شمار می‌آید. انواع آفت دهان که ممکن است به آن مبتلا شوید عبارتند از:
- آفت دهانی کوچک(مینور): که شایع‌ترین نوع آفت دهان با اندازهای کوچک بوده و معمولا بیضی شکل به همراه لبه‌های قرمز رنگ است و می‌تواند علی‌الخصوص در هنگام غذا خوردن بسیار دردناک باشد.
- آفت دهانی بزرگ(ماژور): این نوع از آفت به اندازه نوع مینور شایع نبوده، عمیق‌تر و بزرگتر است و درمان آن نیز مدت بیشتری طول کشیده و در موارد محدودی اثر زخم نیز باقی می‌ماند.
- آفت دهانی شبه تبخال(هرپتی فرم): بیشتر افراد مسن را درگیر می‌کند. این نوع آفت‌ها معمولا کوچک هستند، اما به‌صورت خوشه‌ای از ۱۰ تا ۱۰۰ زخم خیلی کوچک ظاهر می‌شوند. گاهی‌اوقات هم ممکن است این نوع آفت به‌صورت یک زخم بزرگ با لبه‌های نامنظم بروز کند. معمولا جای زخم این نوع آفت نمی‌ماند و در عرض یک الی دو هفته نیز بهبود می‌یابد.
علائم وجود آفت دهان
تقریبا اکثر علائمی که برای آفت وجود دارد، پس از ظهور زخم در داخل دهان ایجاد می‌شوند. فقط در بعضی از موارد ممکن است فرد یک الی دو روز قبل از به وجود آمدن زخم، در ناحیه مربوطه احساس گزگز شدن را تجربه کند. سایر علائم ابتلا به آفت دهان عبارتند از:
- برآمدگی‌های قرمز دردناکی که به زخم تبدیل می‌شوند.
- احساس سوزش و درد.
- تب.
- ورم کردن غدد لنفاوی.
- احساس سستی فیزیکی.
در صورتی که آفت‌های شما اندازهای بزرگتر از 1سانتی‌متر دارند و یا علائم جانبی مانند اسهال و درد شدید جسمانی را حس می‌کنید، بهتر است تا هرچه سریع‌تر به دندانپزشک خود مراجعه کرده و جهت درمان آفت دهان خود اقدام کنید.
روش‌های درمان آفت دهان
در بسیاری از موارد، در صورتی که آفت دهان موجب اذیت بیش از اندازه و اختلال در عملکرد زبان و دهان و غذا خوردن فرد نشود، در یک بازه زمانی 3 الی 10 روزه بدون نیاز به درمان خاصی و تنها با شست‌وشوی مناسب و استفاده از دهان شویه‌ها بهبود پیدا می‌کند. اما در صورتی که تعداد زخم‌های دهان شما به صورت قابل توجهی افزایش پیدا کند، در طول مدت 2 هفته بهبود پیدا نکرده و یا دچار علائم شدید‌تری شده‌اید نیاز است تا حتما به دندانپزشک مراجعه کرده و مشکل خود را مطرح کنید. دندانپزشک می‌تواند با توجه به شرایط شما، درمان دارویی و یا درمان با لیزر را برای شما در نظر بگیرد.
داروهای مورد استفاده برای درمان آفت دهان:
مسکن ها
در صورتی که زخم دهان دردناک باشد، پزشک داروی مسکن تجویز می کند که باید بطور مستقیم بر روی زخم استفاده کرد. داروی بنزیدامین یکی از این داروهاست که باید بصورت دهان شویه یا اسپری مورد استفاده قرار گیرد. استفاده از دهان شویه بنزیدامین می‌تواند در اولین استفاده موجب سوزش شده، اما با استفاده‌ی مکرر از آن این سوزش برطرف خواهد شد. در صورتی که این سوزش ادامه یافت، حتما با پزشک خود مشورت کنید .
کورتیکواستروئید
کورتیکواستروئید باعث کاهش التهاب(تورم) می‌شود. این ماده در داروهای زخم دهان برای کاهش التهاب وجود دارد که باعث کم شدن درد آفت دهان می‌شود.
دهان شویه های کلرهگزیدین
این دهان شویه‌ها دارای داروی بی حسی موضعی، آنتی بیوتیک و آنتی هیستامین هستند که می‌توانند در کنترل و بهبود زخم‌های دهان بسیار موثر باشند.
درمان آفت دهان به کمک لیزر:
یکی از سریع‌ترین و راحت‌ترین روش‌ها برای درمان آفت دهان استفاده از لیزر درمانی است. این روش علاوه بر سرعت و اثربخشی بسیار زیاد، هزینه‌ی زیادی نیز برای شما در پی نخواهد داشت. درمان لیزر می‌تواند در عرض 15 دقیقه و بدون بی‌حسی توسط دندانپزشک برای شما انجام شود. پس از استفاده از درمان لیزر، زخم دهان شما به‌جای دو هفته در عرض 2 روز التیام پیدا می‌کند.
در این درمان، انرژی نورانی ساتع شده از لیزر به سرعت پایانه‌های عصبی را مسدود کرده، زخم باز را می‌سوزاند و از این طریق موجب کاهش بلافاصله‌‌ای درد و سوزش آفت می‌شود. هم‌چنین لیزر می‌تواند با از بین بردن ویروس عامل آفت دهان، از هرگونه عفونت بعدی و پخش شدن زخم نیز جلوگیری کند. بنابراین این روش به خصوص برای بیمارانی که در یک یا چند محل مشخص به صورت مداوم دچار آفت می‌شوند بسیار موثر است. زیرا آفت زدن‌های پی‌درپی نشان دهنده فعال بودن ویروس در این ناحیه از دهان است. بنابراین می‌توان با از بین بردن این ویروس‌ها به کمک لیزر، احتمال عود کردن آفت‌ها را به طور قابل توجهی کاهش داد.
جهت انجام لیزر برای درمان آفت و یا زخم‌های دیگر دهان در استان گیلان، می‌توانید به کلینیک دندانپزشکی کادوس رشت مراجعه کرده و از خدمات تیم متخصص دندانپزشکی این مجموعه استفاده کنید.
پیشگیری از ابتلا به آفت دهان
برای به حداقل رساندن امکان بروز آفت در دهان خود می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- دندان‌های خود را به صورت مرتب مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید.
- از خوردن غذاهایی که موجب تحریک غشاء داخل دهانتان می‌شوند مانند مرکبات و غذا‌های تند اجتناب کنید.
- در صورتی که جویدن آدامس موجب تحریک دهانتان می‌شود از آن استفاده نکنید.
- از استرس به دور باشد و سعی کنید آرامش خود را در موقعیت‌های حساس حفظ کنید.