استفاده از آمالگام یا کامپوزیت برای پر کردن دندان‌ها
همانطور که می‌دانید، پر کردن دندان‌ها با توجه به شرایط آن‌ها و بیمار، به دو روش ترمیم با آمالگام و ترمیم با کامپوزیت انجام می‌شود.
در این مطلب قصد داریم تا به صورت کامل به معرفی و بررسی نقاط قوت و ضعف پرکردن دندان با آمالگام و کامپوزیت بپردازیم.
آمالگام چیست؟
آمالگام ماده‌ای برای ترمیم دندان است که برای پر کردن حفره‌های ناشی از پوسیدگی دندان استفاده شده و اکنون برای بیش از ۱۵۰ سال است که برای بیماران در سراسر جهان استفاده می‌شود. آمالگام دندانی مخلوطی از جیوه مایع و آلیاژ پودری متشکل از نقره، قلع و مس است. تقریبا ۵۰٪ از وزن آمالگام را عنصر جیوه تشکیل می‌دهد. خواص شیمیایی جیوه اجازه می‌دهد که با ذرات پودری آلیاژ( نقره، مس و قلع) واکنش داده و به صورت یک بتونه به هم بپیوندند.
کامپوزیت چیست؟
پرکننده کامپوزیت که با نام پرکننده سفید و پرکننده رنگ دندان نیز شناخته می‌شود، سابقه 40 ساله داشته و از ترکیب سرامیک، پلاستیک و پرکننده‌هایی مانند سیلیکا و دی متیل گلیکوزیم ساخته شده و ظاهر طبیعی دندان را حفظ میکند. باید توجه داشت که کامپوزیت استفاده شده در ترمیم دندان به خصوص ترمیم‌های زیبایی در دندان‌های جلو باید قابلیت بازسازی لایه به لایه را داشته باشد و ضمن داشتن استحکام و قابلیت پولیش در حد عالی، درخشنده و طبیعی جلوه کند.
تفاوت‌های ترمیم با آمالگام و کامپوزیت
تفاوت رنگ
کامپوزیت‌های دندانی دارای رنگ‌های مختلفی بسیار شبیه به دندان‌های طبیعی افراد هستند در حالی که آمالگام دندان فقط در رنگ نقره‌ای وجود داشته و قابل استفاده است. هیچ شکی نیست که مراجعه کنندگان استفاده از مواد پر کردنی سفید رنگ را بیشتر ترجیح می دهند و در شرایطی که هر دو این راهکارها برای درمان به یک اندازه مفید باشند، رنگ یک فاکتور تعیین کننده خواهد بود.
مواد نقره‌ای آمالگام نه تنها به راحتی قابل تشخیص هستند، بلکه می توانند مشکلات دیگری را نیز در حوزه زیبایی دندان ایجاد کنند. بنابراین برای دندان‌های جلو، انتخاب خیلی مناسبی نخواهند بود. این تفاوت رنگ میتواند با گذر زمان از ترمیم اولیه بیشتر نیز شود.
حساسیت‌های دندانی بعد از ترمیم
برخی از افراد مراجعه کننده به دندانپزشک معمولا در دوران پس از ترمیم، با حساسیت دندان‌ها مواجه می شوند. ابتدا دندانپزشک باید مطمئن شود که دلیل این حساسیت آسیب‌های ریشه نبوده و دندان شما بیمار نیاز به ترمیم ریشه ندارد. در صورتی که حساسیت دندان بیمار دلیل دیگری نداشته باشد، می‌توان گفت از آنجایی که آمالگام در واقع یک فلز است، در نتیجه یک هادی گرمایی خوب به حساب آمده و وقتی که از آن برای ترمیم استفاده می‌شود، حساسیت دندان‌های فرد نسبت به غذاهای سرد و گرم و نوشیدنی‌ها را نیز افزایش می‌دهد. البته در بیشتر موارد این حساسیت پس از گذشت چند روز کمتر شده و از بین می‌رود. اما از آنجایی که کامپوزیت از جنس پلاستیک است میزان هدایت حرارت در آن کم بوده و معمولا چنین مشکلی برای افراد به وجود نمی‌آورد.
طول عمر کامپوزیت و آمالگام
با اینکه مواد مورد استفاده در ترمیم‌های کامپوزیت دائماً در حال پیشرفت و بهتر شدن هستند، اما همچنان آمالگام به عنوان ماده‌ای بسیار قوی‌تر و ماندگارتر برای پر کردن دندان‌ها به حساب می‌آید. پر‌کردگی کامپوزیت عمر محدودتری داشته و ممکن است پس از گذشت چند سال و وارد آمدن فشار زیاد بر روی آن علی‌الخصوص در دندان‌های عقبی، نیاز به چند مرحله ترمیم مجدد داشته باشد. این در حالی است که در اکثر موارد پرکردگی‌های آمالگام در صورتی که حرفه‌ای انجام شده باشند، طول عمر بسیار بیشتری داشته و به احتمال زیاد نیاز به ترمیم پیدا نخواهند کرد.
تفاوت در صورت نیاز به ترمیم مجدد
در کامپوزیت دندانپزشک این امکان را دارد که بخواهد آن را ترمیم کرده و یا در صورت نیاز به کلی عوض کند. زیرا کامپوزیت جدیدی که به دهان اضافه شده است می تواند به خوبی و بدون مشکل به کامپوزیت‌های قدیمی متصل شود.
اما در مورد آمالگام یک ترمیم جدید نمی‌تواند به ماده موجود از قبل متصل شود. پس همیشه بهتر است مورد قدیمی را به طور کامل از دهان حذف کرده و سپس از آمالگام جدید استفاده کنیم.
هزینه پرکردن دندان با آمالگام بیشتر است یا کامپوزیت؟
هزینه درمان با کامپوزیت همیشه در حدود 1.5 الی 3.5 برابر گران‌تر از آمالگام تمام می‌شود. این گرانی نیز به دلیل بالاتر بودن قیمت مواد استفاده شده در ترمیم با کامپوزیت و در نظر گرفتن امکان آسیب به آن و نیاز به انجام مجدد درمان کامپوزیت است.
مدت زمان ترمیم با استفاده از کامپوزیت و آمالگام
ترمیم‌های کامپوزیت به زمان بیشتری برای جایگذاری مواد نیاز دارند. همچنین دندانپزشک برای قرار دادن کامپوزیت در دندان به تکنیک و دقت بیشتری نیاز داشته و در نتیجه زمان بیشتری را صرف درمان خواهد کرد. این در حالی است که ترمیم با آمالگام میتواند در مدت زمان بسیار کوتاه‌تری انجام شود.
در مجموع می‌توان گفت که هر کدام از دو روش آمالگام یا کامپوزیت، مزایا و معایب خود را دارند. بنابراین اینکه کامپوزیت بهتر است یا آمالگام بیشتر به خودتان و تشخیص دندانپزشکتان بستگی دارد. اما به طور معمول، آمالگام برای پر کردن دندان‌های عقبی و برای تحمل فشارهای زیاد موقع جویدن مناسب است. این در حالی است که کامپوزیت برای دندان‌های جلویی که مسئله زیبایی درآنها مهم‌تر است ارجحیت دارد. ضمنا تعویض پرکردگی‌های سالم آمالگام با کامپوزیت معمولا توصیه نمی‌شود.
با توجه به توضیحات داده شده در بالا، اندازه، محل حفره و هزینه‌ها از مهمترین عواملی هستند که میتوانند بر روی تصمیم‌گیری شما جهت انتخاب روش آمالگام یا کامپوزیت تاثیر بگذارند.